Risico's van online vriendschap

Een online vriendschap kan heel leuk zijn en een mooie aanvulling op je 'echte' vriendschappen. Maar er zitten ook risico's aan online vriendschappen.

Vriendschap via sociale media en games

Veel online vriendschappen ontstaan op sociale media. Via Instagram, Twitter, Facebook, Snapchat en TikTok ontmoet je mensen met dezelfde belangstelling als jij. Veel jongeren maken ook vrienden via online games.

Social media zijn populair: hier kun je zijn wie je wilt. Soms zelfs totaal iemand anders dan in het 'echt'. Het kan dus zijn dat je online bevriend raakt met iemand, die eigenlijk niet de persoon is die je denkt. De meeste jongeren weten dat wel. Je weet nooit 100% zeker of je een online contact wel kunt vertrouwen. Is deze persoon iemand die je vriend wil zijn of is het iemand die misbruik maakt van je vertrouwen?

Catfishing en scammers

Als iemand een nepprofiel heeft aangemaakt op sociale media en verkeerde bedoelingen heeft, dan is die persoon een 'catfish'. Een catfish gebruikt het nepprofiel om een vriendschappelijk of romantisch contact te leggen. De naam 'catfish' komt van de gelijknamige serie op MTV. Het komt vaak voor dat jongeren op deze manier misbruikt worden door groomers of loverboys.

Ook 'scammers' kunnen zich voordoen als iemand die je kunt vertrouwen. Hun doel is om geld of persoonsgevoelige informatie te stelen. Als een scammer jouw persoonsinformatie te pakken krijgt, kan hij identiteitsfraude plegen. Bijvoorbeeld een lening afsluiten op jouw naam. Op vraaghetdepolitie.nl kun je lezen wat je kunt doen als iemand je online identiteit gestolen heeft.

Hoe weet je of je iemand kunt vertrouwen?

Eigenlijk weet je nooit zeker of iemand te vertrouwen is. Maar er zijn wel een paar dingen die je kunt doen.

• Laat eens een vriend(in) of een volwassene meelezen als je chat met een nieuwe vriend. Zij kunnen vaak goed inschatten of de ander eerlijk is tegenover jou.
• Heb je er zelf geen goed gevoel bij? Neem dat dan altijd serieus: vaak voel je het instinctief aan als er iets niet klopt.
• Twijfel je of je te maken hebt met een scammer of catfish? Zoek dan eens op afbeeldingen op internet en kijk of de profielfoto van je online vriend(in) ook op andere plekken te vinden is. Bijvoorbeeld op een website waar scammers staan geregistreerd.
• Als een vriend(in) aan jou zou vragen om advies of iemand te vertrouwen is, wat zou jij dan zeggen? Neem jezelf serieus. Dan geldt dat advies ook voor jou als je in dezelfde situatie zit.

Gebruik je account goed

Het is natuurlijk erg leuk dat je vrienden kunt maken via internet. Zeker als je graag je interesses online deelt. Maar deel niet meer dan dat. Neem bijvoorbeeld een privéaccount waar alleen echte vrienden je berichten kunnen zien. En maak een fan-account waar je helemaal niets over jezelf deelt, maar alleen over het onderwerp waar je fan van bent, zoals je favoriete artiest, je hobby of de serie die je volgt.

Tips

• Maak gebruik van verschillende accounts op sociale media. Gebruik openbare en persoonlijke accounts. Geef alleen volgers die je in het echt hebt ontmoet toegang tot je persoonlijke account .
• Wees voorzichtig als je in het echt wilt afspreken met een online vriend. Spreek elkaar eerst via videobellen. Kies een manier waarbij je geen 06-nummers hoeft uit te wisselen. Bijvoorbeeld via Skype of Jitsi.
• Deel nooit je telefoonnummer, adres of bankgegevens.
• Negeer en blokkeer onbekenden die duidelijk iets van jou willen. Bijvoorbeeld iemand die wil weten waar je woont of bij welke bank je zit. Of onbekenden die je benaderen op een romantische of seksuele manier. Of die willen weten waar je nu bent.
• Doen mensen zich online voor als iemand die je ook in het echt kent? Controleer dat dan. Leg op een andere manier contact met die persoon en vraag of het klopt dat hij of zij contact met je zoekt.
• Vraag om bewijs. Vraag om een absurde selfie, een foto die een onbekende niet van internet kan hebben gehaald. Bijvoorbeeld een foto waarop iemand een lepel op zijn neus laat balanceren.
• Heb nooit meteen vertrouwen in online vrienden.
• Geloof niet alles wat via internet wordt verteld.
• Wat als het toch misgaat? Bijvoorbeeld bij sexting of door oplichting? Kijk dan op Meldknop.nl of Helpwanted.nl.